Wil jij even bij mevrouw Schrijner kijken ze is zo onrustig en is de hele dag al aan het roepen naar ons. Ik werk vandaag op een afdeling voor dementerende, een plek waar ik nu al vaak ben geweest. Mevrouw Schrijner kan niet meer uit bed, en het gebruik van de telefoon is haar ontgaan
Ik stap binnen.” Hé hé, ben je daar eindelijk”. Ze ligt in bed, limf loopt uit een wond in haar been. Ik merk dat ze bang is, een pak haar hand, geef woorden aan de boosheid die ze voelt. “Dat die meiden niet komen, dat ze hier helemaal allen ligt, dat ze dorst heeft en kriebel aan haar benen”. Ik smeer haar benen in met aandacht. Haar ademhaling wordt rustig. Ik omlijst haar hoofd en schouders terwijl zij op haar kussen ligt, en zing een liedje.
Mevrouw Schrijner ik ga even bij uw buurvrouw kijken, ik ben over een kwartiertje terug.
“Dat is goed”.
Mevrouw Stillens, zit op de bank, een beetje in elkaar gezakt, omringd met haar deftige spulletjes uit een ander leven. Ooit was ze doktersvrouw. Nu is ze stil. Haar hand ligt zacht op haar buik. Haar blik naar binnen gericht. Ik leg mijn hand op haar buik. Haar buik voelt hard aan. Zou je niet op je bed willen liggen. dat vind je buik vast fijn. “Mag dat?”
Ik kan me altijd zo verbazen als dames van 90 vragen of iets mag. Zij weten als geen ander hoe je gezond 90 wordt. Ik zie een lichte opluchting over haar gezicht gaan. Kom dan help ik je in bed. Als ze ligt neem ik haar buik zacht tussen mijn handen. Ik draai over haar buik, zoals ik bij mijn baby’tjes ook deed als ze last hadden van kraampjes. Het werkt laxeerden om in de richting van de klok over je buik te draaien en daarna drie plekjes in je linker lies te drukken. Het stadium van laxeren is mevrouw Stillens al lang voorbij. Het voedsel wordt niet meer verteerd en lijkt te verstenen in haar buik. “Mevrouw Stillens ik ga even bij u buurvrouw kijken ik ben over een kwartiertje terug”.
Zo pendel ik die middag heen en weer tussen deze dames. De een onrustig en schreeuwerig de ander stil en timide. Ik omarm ze, zit naast ze. Zing zachte liedjes. Liedjes uit hun verleden. De dokter die langs komt, windt de staande klok op in hun kamer. “Het schenkt vertrouwen dit oude bekende geluid”, zegt hij, het helpt bij loslaten. Die nacht gaan beide dames over. Ze hebben rust gevonden
Als de dood vlakbij is, benoemen mensen vaak dat ze pijn hebben. Sommige dokters geven ook medicijnen voor die pijn. Vaak gaat deze pijn over levenspijn, over angsten die groter is dan hun lijf, over loslaten. Over dierbare achter laten, over niet weten wat je te wachten staat. Over de stap in het onbekende maken, over.....overgave.
Nabijheid is dan het medicijn. Al kunnen mensen die in bed liggen die behoefte niet meer altijd benoemen, of wordt de pijn soms verward met lichamelijke pijn. Stel je deze vraag aan een dokter dan zijn er dokters die pijnstillers geven. Er zijn er ook die de klok opwinden. Aanmoedigen voor nabijheid
Lang zijn dokters opgeleid om te genenzen, werd er weinig aandacht besteed aan het hoofdstuk sterven. Soms hebben dokters het idee dat je aan hun vraagt om het leven nog wat te rekken. Dat is ook wat ze kunnen. Wees duidelijk naar dokters, vraag wat je nodig heb.
Veel pijn verdwijnt bij aandacht en geruststelling. Veel pijn is uit te houden met nabijheid.
En nabijheid is wat iedereen zijn kan geven.
En de pijn die niet verdwijnt daar heeft de dokter hele fijne middeltjes voor.
luister naar het passende liedje van Claudia de Breij, “
mag ik dan bij jou”